BẢN HỎI & ĐÁP (Q&A) VỀ VỐN VAY ODA NHẬT BẢN

1. Các điều khoản và điều kiện của vốn vay ODA do JICA cung cấp là gì?

• Terms and Conditions of Japanese ODA Loans (Tiếng Anh)

2. STEP là gì?

• Special Terms for Economic Partnership (STEP) (Tiếng Anh)

3. Có quan điểm cho rằng do vốn vay ODA ưu đãi với lãi suất thấp và thời gian vay dài nên đi kèm với nó là những điều kiện ràng buộc chặt chẽ. Liệu có phải tất cả các dự án sử dụng vốn vay ODA Nhật Bản đều phải do nhà thầu Nhật Bản thực hiện hay không?

Các điều kiện và điều khoản của vốn vay ODA Nhật Bản là ưu đãi với lãi suất thấp và thời hạn dài, tuy nhiên, không phải dự án nào cũng áp dụng các điều kiện ràng buộc. Do đó, nhà thầu không bắt buộc phải mang quốc tịch Nhật Bản trong mọi dự án vay vốn ODA Nhật Bản.

Các khoản vay STEP (là khoản vay ràng buộc) chỉ được dành cho các dự án có yêu cầu công nghệ tiên tiến từ Nhật Bản. Trong tổng số vốn vay đã cam kết từ năm 2010 đến 2017, tỷ trọng của các khoản vay STEP chỉ vào khoảng 38% trong khi 62% số vốn vay còn lại không áp dụng bất kỳ điều kiện ràng buộc nào về quốc tịch nhà thầu hay nguồn gốc xuất xứ hàng hóa.

Cam kết vốn vay ODA Nhật Bản hàng năm (2010-2017)

(Nguồn: Văn phòng JICA Việt Nam)

Quốc tịch của nhà thầu

Biểu đồ dưới đây cho thấy số lượng các công ty, phân theo nhóm quốc tịch, thực hiện các hợp đồng được JICA đồng thuận trong từng năm tài chính cụ thể. Theo như biểu đồ này, các công ty Việt Nam chiếm số lượng nhiều nhất trong số các đơn vị thực hiện hợp đồng, và đây là kết quả của hoạt động đấu thầu cạnh tranh trong các dự án ODA của Nhật Bản.

Hơn nữa, ngay cả với các dự án áp dụng STEP, các công ty không mang quốc tịch Nhật Bản cũng đã tham gia với tư cách là nhà thầu phụ hoặc là công ty đối tác liên doanh.

Điều quan trọng hơn cả, là công nghệ Nhật Bản đã được chuyển giao tích cực thông qua hoạt động của các liên doanh như vậy, góp phần nâng cao năng lực kỹ thuật và quản lý xây dựng của các công ty Việt Nam.

*Số liệu cập nhật năm 2018